Wat als je je hele leven lang spaart en opeens blijkt dat het allemaal voor niets is? Je maakt offers door zuinig te leven om een kapitaal op te bouwen, je zegt nee tegen dingen waar anderen ja tegen zeggen en achteraf blijkt het allemaal voor niets te zijn.
Dat overkwam de 34-jarige Libanese Dalal Mawad.
How would you feel if your life-time savings disappeared tomorrow? I am only 34, but I have spent the last decade working hard, building my career, saving for the future. Now it’s all gone. It’s mere ink on paper. I am still in denial but reality is slowly sinking in. #Lebanon
— Dalal Mawadدلال معوض (@dalalmawad) June 24, 2020
Hyperinflatie geeft nare smaak
Libanon heeft te maken met hyperinflatie. Hyperinflatie is een zwaar woord, het brengt een duizelingwekkende hoeveelheid historische betekenis en trauma’s met zich mee. Hyperinflatie wordt verantwoordelijk gehouden voor de opkomst van Hitler en de val van de Weimarrepubliek, de ondergang van de eerste Amerikaanse munt en de oorzaak van de talrijke ondergangen van regeringen. Ook kent iedereen de beelden uit Venezuela en Zimbabwe.
De grondbeginselen van bitcoin zijn wat dat betreft anti-hyperinflatie. Er is een limiet op het aantal bitcoins dat maximaal in omloop gebracht worden.
Terug naar de situatie in Libanon. In Libanon kan de regering haar schulden niet nakomen, ze waarschuwen dat de grote buitenlandse overheidsschuld de reserves tot een kritiek niveau hebben teruggebracht. Premier Hassan Diab beloofde bezuinigingen op de overheidsuitgaven, maar zei ook dat 40% van de Libanese bevolking onder het armoedeniveau zou kunnen zakken.
Burgerlijke onrust als gevolg
Combineer dat met de lockdown veroorzaakt door het coronavirus en hyperinflatie is een feit. Het Libanese pond is naar nieuwe dieptepunten gezakt, waardoor de waarde in enkele weken tijd bijna gehalveerd is. De prijzen van consumptiegoederen zijn met 50% gestegen. Spaarders kunnen sinds oktober mondjesmaat bij hun geld. Dat heeft geleid tot rellen en brandstichting van de nationale centrale bank.
Het verhaal van Dalal Mawad is een trieste herinnering aan het effect van valutamanipulatie en de bijbehorende vernedering. De Libanese burgers moeten zich op dit moment realiseren dat hun zuurverdiende geld in principe waardeloos is. Tientallen jaren van hard werken en opofferingen in de hoop hun leven te verbeteren is voor niets geweest. Burgers worden gedwongen om weer van voren af aan te beginnen.
Dollarisering van de economie
Het voorbeeld van Mawad is ook een waarschuwing aan de rest van de wereld. De rol van bitcoin in haar situatie is voorlopig theoretisch. Jezelf tegen hyperinflatie beschermen door het schaarse bitcoin te kopen, wordt nog door veel te weinig mensen gedaan. Libanon gaat waarschijnlijk, net als veel andere landen daarvoor, naar het IMF voor een oplossing en zal proberen te bezuinigen op de overheidsuitgaven en tot een schikking komen met zijn schuldeigenaren.
Vaak leidt dit tot een dollarisering van de economie, waarbij een veilige fiatvaluta wordt gebruikt als onderpand voor een falende munt. Eigenlijk is dat wat deze hyperinflatie werkelijk betekent, een toenemende vraag van de elite en het volk van Libanon naar de Amerikaanse dollar.
Er is nog een reden waarom er waarschijnlijk voor de dollar wordt gekozen. De meeste schulden zijn geprijsd in dollars, de import van goederen is ook op basis van de dollar, maar wordt voor de lokale munt in eigen land verkocht. Daarnaast zijn de buitenlandse schuldinstrumenten ook in Amerikaanse dollars geprijsd. Dus in plaats van je eigen munt te versterken en verdedigen, is het simpelweg makkelijker om de dollar een grotere rol te geven.
De burgers zien dit schouwspel voor hun ogen afspelen en hebben het Libanese pond een begrafenis gegeven.
Oh my sweet god.
A demonstration in Lebanon has recreated the Ghanaian dance funeral meme IRL to announce the death of the local currency, which is off more than 60% since late last year.
You can’t make this stuff up.
— Nathaniel Whittemore (@nlw) May 1, 2020
Onbeperkt geld en onbeperkte schulden
Hyperinflatie speelt niet alleen in Libanon, verschillende Zuid-Amerikaanse landen hebben hier nu mee te kampen. Maar ook ‘onze’ munten zijn hier niet immuun voor. De geschiedenis heeft keer op keer bewezen dat als de mogelijkheid om geld uit het niets te drukken om schulden te betalen beschikbaar is, dit zal worden gebruikt door regeringen.
Op dit moment drukken bijna alle landen ter wereld onbeperkt geld en maken ze schulden in een tempo dat tien jaar geleden nog voor onmogelijk gehouden werd. Libanon is slechts één van de eerste dominosteentjes. Het moet gek lopen als niet meer landen richting de dollar worden gedwongen door hyperinflatie.
Dat is de reden waarom veel mensen bitcoin bezitten. Individuen hebben de mogelijkheid om te kiezen voor een alternatief systeem. Bitcoin biedt de kans om uit de vreemde en politieke wereld van valutaconcurrentie te stappen. Het apolitieke karakter van bitcoin kan ook niet worden gemanipuleerd om spaargeld te verminderen.