De laatste tijd schrijven wij veel over de overgang van Ethereum van proof of work (POW) naar proof of stake. Veel bitcoiners kijken met argusogen naar deze overgang. Waarom eigenlijk? In dit artikel kijken we naar wat proof of work is, en waarom dit zo belangrijk is voor bitcoin.
Proof of work is een consensusalgoritme voor blockchains. Ofwel, hoe zorg je dat op een blockchain met miljoenen gebruikers alle neuzen dezelfde kant op wijzen? Bitcoin gebruikt daar proof of work voor: Bewijs maar dat je het werk geleverd hebt en dat je het goede met bitcoin voor hebt.
Een grootboek voor iedereen
Bitcoin miners gebruiken hun computerkracht om transacties op het netwerk te beveiligen. Dat doen ze niet voor niets, in ruil daarvoor worden ze beloond met bitcoin. Sommige van deze bitcoins worden verdiend op basis van een vast uitgiftepatroon (nu 6,25 bitcoin per blok), maar miners krijgen ook een vergoeding van de afzender. Afzenders betalen een vergoeding om hun transacties op het netwerk te beveiligen.
Hierdoor kan het Bitcoin netwerk consensus behouden. Alle transacties worden vastgelegd in het grootboek op de blockchain. Dat grootboek wordt door iedereen bijgehouden. Eigenlijk worden miners betaald om transactiedata toe te voegen aan het grootboek.
Onbeschreven blad
We hadden het net al even over een vast uitgiftepatroon. Dit gaat om 6,25 bitcoin per blok. Een blok kan je zien als een bladzijde binnen dat grootboek, en die bladzijde staat vol met informatie over transacties en wie hoeveel bitcoin heeft. Alle miners zijn met elkaar in concurrentie om een bladzijde toe te mogen voegen, want de winnaar wordt beloond met 6,25 bitcoin. En tegen de huidige koers, kunnen die verdiensten flink oplopen. De financiële prikkel om transacties te verifiëren is dus groot.
Speciale chips
Twaalf jaar geleden hadden maar een paar honderd man van bitcoin gehoord. Dit was een speciaal groepje mensen die allemaal bitcoins aan het minen waren met hun eigen computer. Dat kan nu niet meer, miners hebben speciale hardware. Deze staan bekend als ASICS, of toepassingsspecifieke geïntegreerde chips. Kortom, computers die zijn ontworpen om alleen maar te minen.
Tenzij je al het geluk van de wereld hebt, is minen zonder ASIC niet winstgevend. Het kost simpelweg teveel energie en de afschrijving van je grafische kaart is het ook niet waard.
Het wordt steeds moeilijker/makkelijker
Nog iets wat inherent is aan proof of work, is de moeilijkheidsgraad. Deze bepaalt hoe moeilijk of makkelijk het is om een blok toe te voegen aan de blockchain.
Stel je een tafel met tienduizend bekers voor. Onder elke beker ligt een papiertje met een getal tussen 1 tot 10.000. Bij de laagste moeilijkheidsgraad vraag je een miner om een getal te vinden tussen 1 en 10.000. Die heeft hij op zijn eerste poging al gevonden. We maken iets moeilijker. Hij moet een getal tussen 1 en 5.000 vinden. Dat gaat al wat moeilijker.
Een vriend van de miner komt aangelopen en wil ook meedoen. Met z’n tweeën zoeken ze nu naar een getal tussen 1 en 5.000. Nu wordt het weer te makkelijk, ze vinden het getal heel snel. Uit het niets gaat de bel en willen tien anderen ook meedoen. Het systeem moet zichzelf nu reguleren om het nog spannend te houden en daarom zou het systeem kunnen beslissen dat ze nu op zoek moeten naar een getal tussen 1 en 5.
In de praktijk schiet een miner een getal in een algoritme en dat getal (samen met getallen die vanuit het vorige blok komen) wordt gehashed tot een uitkomst. Die uitkomst moet lager of gelijk zijn aan de moeilijkheidsgraad.
Dure beveiliging
Proof of work is een revolutionaire technologie en is filosofisch ontzettend goed uitgedacht. Het feit dat bitcoin bestaat en functioneert is een serieus wonder. Maar toch krijgt bitcoin kritiek. Of dat terecht is of niet, is aan jou, de lezer.
Om al deze miners die het Bitcoin netwerk beveiligen van stroom te voorzien, gebruiken miners veel elektriciteit. Sommige onderzoeken tonen aan dat het minen van bitcoin meer elektriciteit verbruikt dan sommige landen verbruiken. Al deze energie kost geld, en de gezamenlijke energiekosten zorgen er namelijk voor dat bitcoin ontzettend goed is beveiligd. Wil je het netwerk van bitcoin aanvallen, dan heb je 51% van alle rekenkracht nodig om de consensus jouw kant op te bewegen. Dat betekent dus ook dat je 51% van de energiekosten moet kunnen dragen.
Klimaatkritiek
Dit energieverbruik leidt dus tot veel kritiek. Maar het energieverbruik an sich is niet zo heel belangrijk, belangrijker is of dit slecht is voor het klimaat.
Bitcoin is zeker niet 100% groen, maar deelnemers aan het netwerk zijn wel bezig aan een groene revolutie.
De impact op het klimaat is misschien wel het meest gehoorde argument tegen bitcoin en andere cryptocurrency’s die gebruik maken van proof of work.
Niets kan bitcoin stoppen
Maar ondanks deze kritiek, is er echt niets dat kan voorkomen dat er op deze planeet bitcoins worden gemined. Nou ja, in theorie zijn er wel twee maatregelen tegen proof of work:
- collectief mining verbieden
- het internet afsluiten
Dat zijn de enige 2 opties om dat voor elkaar te krijgen. En geen van beide zal waarschijnlijk op korte termijn gebeuren. De wereld is geen collectief en werkt juist het tegenovergestelde. Elk land concurreert om maar een voordeel te behalen ten opzichte van andere landen. China heeft het minen bijvoorbeeld verbannen, maar Amerika en andere landen verwelkomen deze miners met open armen.
Het internet afsluiten is wat dat betreft nog moeilijker, en ook niet zaligmakend. Ook zonder internet blijft bitcoin bestaan, via radiogolven, sms, satellieten en andere ingenieuze technieken.